Posłowie PiS w dniu 20 lutego br. złożyli w Sejmie projekt ustawy o zmianie ustawy
o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw. Zmiana ma dotyczyć przyznawania płatności bezpośrednich do gruntów rolnych, które są w Zasobie Własności Rolnej Skarbu Państwa.
Podobny projekt zmiany ww. ustawy przekazało Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi do uzgodnień resortowych w dniu 20 stycznia o czym pisaliśmy w artykule Nie będzie dopłat dla nielegalnych użytkowników ziemi ANR.
Projekt zakłada, że beneficjent, który będzie chciał otrzymać płatności bezpośrednie do gruntów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa zarządzanych przez ANR będzie musiał posiadać tytuł prawny do tych nieruchomości.
W związku z tym, że w Polsce aby otrzymać płatności bezpośrednie do gruntów rolnych nie musimy legitymować się dowodem jej własności czy posiadania dochodzi do nadużyć (tworzenia sztucznych warunków) polegających na tym, że o płatności bezpośrednie do określonych gruntów ubiegają się podmioty, które bezprawnie weszły w ich posiadanie lub posiadają je bez tytułu prawnego wbrew woli podmiotu, do którego te grunty należą.
Przypadki takie zdarzają się w praktyce, co budzi społeczny sprzeciw, zwłaszcza gdy zasadniczym celem takiego działania jest uzyskanie wsparcia w postaci płatności bezpośrednich, a nie prowadzenie działalności rolniczej na danym gruncie.
Opisywane zjawisko występuje na gruntach wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Według danych Agencji Nieruchomości Rolnych, powierzchnia zajęta przez bezumownych użytkowników na dzień 30 września 2015 r. wynosiła blisko 3,3 tys. ha (973 przypadków). Odnotowywane są również przypadki odmowy wydania nieruchomości po rozwiązanych umowach dzierżawy. Według stanu na dzień 30 września 2015 r. powierzchnia niewydana wynosiła ponad 8,7 tys. ha (238 przypadków).
Jak wynika z danych Agencji Nieruchomości Rolnych na koniec 2015 r. w Zasobie znajdowało się ponad 450 tys. działek nierozdysponowanych o powierzchni ok. 244 tys. ha, w tym 60% stanowiły grunty przydatne rolniczo.
Zajęcie gruntów przez bezumownego użytkownika i złożenie przez niego wniosku o płatności bezpośrednie uniemożliwia ich zagospodarowanie w trybie przewidzianym przepisami ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu
Projektowanie rozwiązanie nie będzie dotyczyło obrotu prywatnego, gdzie rolnicy mają prawo do dysponowania „nieswoim” gruntem, ponieważ często zawierają umowy dzierżawy
w formie ustnej.
Posłowie PiS proponują, aby analogiczne rozstrzygnięcia obowiązywały w stosunku do płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych, ekologicznych i ONW realizowanych w ramach PROW 2014–2020 oraz płatności rolno środowiskowych w ramach PROW 2007–2013.