Dziś Dzień Kobiet!
Z tej okazji chcemy zaprezentować postać Ireny Kwiatkowskiej– pierwszej kobiety w Polsce, która ukończyła studia rolnicze
.
Irena Kwiatkowska, córka Ludwika Kwiatkowskiego i Bronisławy z Kwiatkowskich urodziła się 18 listopada 1887 roku w Warszawie w rodzinie inteligenckiej o tradycjach ziemiańskich.
Po ukończeniu szkoły średniej Irena Kwiatkowska rozpoczęła studia na Wydziale Rolniczym Towarzystwa Kursów Naukowych w Warszawie. Była pierwszą Polką, która kilka lat później uzyskała tytuł inżyniera rolnika na Wydziale Rolniczym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. Trzeba jednak wspomnieć, że funkcjonujące wówczas studia rolnicze były przeznaczone wyłącznie dla mężczyzn, dlatego kandydatura Ireny Kwiatkowskiej wywołała ożywioną dyskusję wśród grona profesorskiego. Problem przyjęć kobiet na tę uczelnię powracał także w następnych latach. Wśród 52 osób, które w latach 1909-1911 ukończyły Wydział Rolniczy były tylko 4 kobiety. Pomimo pewnych trudności organizacyjnych uczelnia rozpoczęła działalność 6 listopada 1906 roku, w oficynie Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie. Rok później powstało studenckie Koło Rolników, którego prezesem został Mieczysław Kraszewski, zaś sekretarzem Irena Kwiatkowska. Współpraca tych dwojga zakończyła się ślubem, który odbył się 15 października 1910 roku w Kościele Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Warszawie.
Działalność zawodowa Ireny Kraszewskiej związana była z rolnictwem. Początkowo wraz z mężem prowadzili kursy rolniczo-handlowe w Szymanowie natomiast w 1917 roku państwo Kraszewscy otrzymali propozycję objęcia kierownictwa nad 11-miesięczną szkołą w Mieczysławowie koło Kutna. Szkoła prowadzona pod kierownictwem Kraszewskich przyciągała coraz więcej uczniów. Gdy w 1917 roku w sąsiedniej wsi Wały utworzono Związek Młodzieży Wiejskiej Irena Kwiatkowska stanęła na jego czele. Doprowadziła również do wznowienia działalności kółka rolniczego oraz przyczyniła się do uruchomienia w 1919 roku niewielkiej mleczarni, w której zarządzaniu brała czynny udział. W 1918 roku założyła w Kutnie Stowarzyszenie Rolniczo-Handlowe „Wspólna Praca”, gdzie objęła stanowisko prezesa rady nadzorczej.
Trudne warunki wojenne i powojenne zmusiły Kraszewskich do opuszczenia Mieczysławowa i przeniesienia się do Sobieszyna, gdzie Mieczysław Kraszewski objął funkcję dyrektora szkoły rolniczej. W czasie pracy w Sobieszynie Irena Kwiatkowska podjęła się organizacji kilku kas Stefczyka, 8 posterunków straży pożarnej i koła gospodyń wiejskich. Cieszyła się wielkim poważaniem ziemian, którzy doceniali jej ogromną wiedzę na temat koni. Dlatego przy okazji rozmaitych targów, aukcji i jarmarków pełniła rolę eksperta w tej dziedzinie. Była również znakomitą kucharką. Jej kuchnia należała do najładniejszych, a przygotowywane przez nią dania do najsmaczniejszych w okolicy. Pierwsze 10 lat kierowania szkołą w Sobieszynie przez Mieczysława i Irenę Kraszewskich upłynęło pod znakiem wszechstronnego rozwoju placówki.
Okres wojny, do 1943 roku Kraszewscy spędzili w zakupionej w 1921 roku resztówce Kraszewo, angażując się w organizację tajnego nauczania zgodnego z programem średniej szkoły rolniczej. Brali też czynny udział w pracy podziemnej. Współdziałali w tworzeniu grupy „Racławice”. W ich domu mieściła się tajna drukarnia gazetki „Ogniem i Mieczem”, stacja nadawczo-odbiorcza, odbywały się spotkania Związku Walki Zbrojnej, a później także Polskiej Partii Robotniczej. Małżonkowie aktywnie uczestniczyli w działaniach na rzecz ochrony Żydów, pomagając im w uzyskaniu nowych dokumentów i pracy.
W 1943 roku ostrzeżeni o oczekującym ich aresztowaniu, wyjechali z Kraszewa i udali się do Warszawy. Po otrzymaniu fałszywych dokumentów podjęli pracę w szkole drobiarskiej dla dziewcząt w Julinie pod Łochowem. Irena Kraszewska pełniła funkcję „nadgospodyni”, a Mieczysław Kraszewski został szkolnym rachmistrzem.
Po zakończeniu wojny Irena Kraszewska, przez krótki czas, pracowała w Liceum Przemysłowo-Rolniczym w Sterdyni, na stanowisku nauczycielki. Jednak ze względu na zły stan zdrowia męża, podjęła decyzję o powrocie do Kraszewa, skąd po zlikwidowaniu gospodarstwa w 1949 roku rodzina wyjechała do Warszawy.
Irena Kraszewska zmarła 6 kwietnia 1966 roku w Warszawie.
Opracowano na podstawie: Miazek, R.: Irena Kwiatkowska i Mieczysław Kraszewski: studenci pierwszego rocznika 1906-1909. Warszawa: Wydaw. SGGW, 2009.
Polski Słownik Biograficzny T.15/2 z.65, s.215-216.