31 grudnia 2015 roku weszła w życie ustawa o zmianie ustawy o kształtowaniu utroju rolnego zmieniająca termin wejścia w życie ustawy przyjętej przez Rząd PO-PSL w sierpniu ubiegłego roku, a już dziś na stronach Rządowego Centrum Legislacji pojawił się projekt ustawy o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw.
Ustawa jak sama nazwa wskazuje wstrzymuje na 5 lat sprzedaż nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Co prawda występują pewne odstępstwa od tej zasady, ale dotyczą one głównie nieruchomości z Zasobu znajdujących sie na terenie miast oraz przeznaczonych nacele inne niż rolne, w szczególności na parki technologiczne, parki przemysłowe, centra biznesowo – logistyczne, składy magazynowe, budownictwo mieszkaniowe, obiekty sportowo – rekreacyjne. Zamrożenie nie dotyczy także nieruchomości rolnych poniżej 1 ha.
Projektowana ustawa uchyla także ustawę PO-PSL i wprowadza zasadę, że ziemia rolna będzie mogła być kupiona wyłącznie przez rolnika indywidualnego a powierzchnia nabytych gruntów wraz z powierzchnią gruntów rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rodzinnego nabywcy nie może przekraczać 300 ha.
Przepis ten nie dotyczy nabywania nieruchomości rolnych m. in.:
1) przez osobę bliską zbywcy;
2) przez jednostkę samorządu terytorialnego;
3) przez Skarb Państwa lub działającą na jego rzecz Agencję;
4) w wyniku dziedziczenia oraz zapisu windykacyjnego.
W szczególnych przypadkach, jeżeli zbywca udowodni, że zbycie nieruchomości rolnej ww. podmiotom nie było możliwe, może zbyć ją nabywcy, który daje rękojmię należytego prowadzenia działalności rolniczej a wyniku zbycia nie dojdzie do nadmiernej koncentracji gruntów. Wniosek o wydanie zgody na nabycie nieruchomości rolnej, do Prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych może złożyć także osoba fizyczna,która posiada kwalifikacje rolnicze, daje rękojmię należytego prowadzenia działalności rolniczej a także zobowiąże się do zamieszkiwanie na terenie gminy na obszarze której położona jest jedna z nabywanych nieruchomości przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia.
Ponadto nabywca każdej nieruchomości rolnej będzie zobowiązany do prowadzenia gospodasrstwa rolnego w skład którego weszła nabywana nieruchomość, przez okres co najmniej 10 lat od dnia nabycia a w przypadku osoby fizycznej do prowadzenia osobiście gospodarstwa. W tym czasie nieruchomość nie może być zbyta ani oddana we władanie innnym podmiotom.
Dotkliwe może być wprowadzane ustawą prawo ANR do pierwokupu każdej nieruchomości rolnej, a nie – jak dotychczas – o powierzchni co najmniej pięciu hektarów. Nowością są uprawnienia kontrolne Agencji w stosunku do spółek posiadających grunty rolne, np. miałaby prawo pierwokupu akcji i udziałów takich spółek (z wyjątkiem giełdowych).
Pełny tekst ustawy, udostępniono w ramach konsultacji społecznych na stronie Rządowego Centrum Legislacji.