Prezydent Andrzej Duda w dniu 24 września br. podpisał ustawę z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Nowelizacja przewiduje rozszerzenie zakresu podmiotowego obowiązującej ustawy regulującej tę problematykę o byłych rolników i domowników, którzy nabyli prawo:
1) do świadczenia pielęgnacyjnego albo specjalnego zasiłku pielęgnacyjnego na podstawie ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych albo
2) do zasiłku dla opiekuna na podstawie ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, jeżeli bezpośrednio przed nabyciem prawa do tego świadczenia podlegali ubezpieczeniu społecznemu rolników.
fot. Dożynki Jasnogórskie/MRiRW
Stosownie do nowelizacji byli rolnicy i domownicy, którzy zaprzestali prowadzenia działalności rolniczej lub pracy w gospodarstwie rolnym w związku z nabyciem prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, będą kolejną grupą osób nieaktywnych zawodowo, które objęte zostaną ubezpieczeniem społecznym rolników. Zakres tego ubezpieczenia będzie ograniczony tylko do ubezpieczenia emerytalno-rentowego i trwać będzie nie dłużej niż do czasu osiągnięcia przez ubezpieczonego świadczeniobiorcę 25-letniego rolniczego stażu ubezpieczeniowego, warunkującego nabycie prawa do ustawowej emerytury rolniczej.
Zgodnie z wprowadzaną ustawą przystąpienie do ubezpieczenia emerytalno-rentowego rolników przez osoby nabywające prawo do świadczeń opiekuńczych (byłych rolników i domowników) nastąpi dobrowolnie, gdyż co do zasady pierwszeństwo w tym zakresie będzie miało nadal ubezpieczenie powszechne na podstawie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Jeżeli świadczeniobiorca złoży wniosek o objęcie ubezpieczeniem społecznym rolników, wójt (burmistrz lub prezydent miasta), należne składki na to ubezpieczenie będzie opłacać do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) z dotacji celowej z budżetu państwa.
Oszacowano, że bieżące obciążenie budżetu państwa z tytułu finansowania składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe za osoby uprawnione do świadczeń opiekuńczych (byłych rolników i domowników) ulegnie zmniejszeniu, jeżeli będą one opłacane do KRUS, a nie jak obecnie do ZUS. Liczba osób pobierających świadczenia opiekuńcze podlegających ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu w KRUS wyniesie około 6 300 osób. Wydatki z budżetu państwa na składki z tego tytułu wynosić będą około 6,7 mln zł rocznie – gdyby nadal podlegały ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym w ZUS koszt ten wynosiłby około 15,6 mln zł.